نقش «حکمت عوام» در مشورت: دایی جان ناپلئون

بعد از فصل دوم «فیلم‌ها و آدم‌ها» که درباره‌ی «گفت‌وگو» بود، در این فصل به سراغ موضوع مشورت و مشارکت در زندگی فردی و اجتماعی می‌رویم. چیزی که همه به شکل‌های گوناگون به آن نیاز داریم اما تشخیص موارد نیاز به مشورت، طرف مشورت و انتخاب او، نوع تصمیم‌گیری خودمان بعد از دریافت مشورت، هر کدام به اندازه‌ی خود مشورت، پیچیده به نظر می‌رسد و باید به چگونگی آن فکر کرد. در هر قسمت از این فصل، ردی از این مباحث را در فیلمی جستجو می‌کنیم و می‌کوشیم از آن‌چه در داستان فیلم درباره‌ی مشارکت و مشورت مطرح شده به تجربه‌های انسانی و کلی برسیم.

ادراک و دانایی، از زمینه‌های انتخاب کسی است که از او مشورت می‌خواهیم. در حالی که از طرفی، تجربۀ زندگی گاه نزد کسانی یافت می‌شود که شاید  تحصیلات آکادمیک و جایگاه طبقاتی بالایی نداشته باشند؛ اما درک انسانی عمیقی از مسائل دارند.

از طرف دیگر، هر مشورتی نیازمند این است که احوال خود را نزد طرف مشورت شرح دهیم. اینجاست که پای «اعتماد» به او و از جمله اعتماد به رازداری‌اش به میان می‌آید و در انتخاب او مسائل ظاهری و طبقاتی را بی‌اهمیت جلوه می‌دهد. در حجم عظیم شخصیت‌ها و شوخی‌های سریال و رمان «دایی جان ناپلئون»، دنبال کردن رد چنین موضوعی شاید عجیب به چشم بیاید؛ اما لذت‌بخش و نتیجه‌بخش است.